Kolorowy napis z ideogramami: Świat Nei Jia

NR 23 (KWIECIEŃ 2002)

Karate

POCHODZENIE I PODZIAŁ KARATE
Kordian Zadrożny

laser2@wsisiz.edu.pl

Witam wszystkich zainteresowanych karate i innymi wschodnimi sztukami walki. Jest to pierwszy artykuł dotyczący karate, więc rozpocznę może od tego, co to jest karate, skąd się wzięło oraz jak się je dzieli na szkoły i style.
W sztuce walki najważniejszą rzeczą jest człowiek i jego poglądy, doświadczenia, dlatego ja troszkę inaczej sklasyfikuję karate niż w innych artykułach czy książkach.

Okres Okinawski

Dla nikogo nie jest tajemnicą skąd wywodzi się karate. Pochodzi ono z wyspy Okinawa położonej w archipelagu Ryu Kyu. Początki karate są nierozerwalne z chińskim Wu Shu. Bogate kontakty handlowe między Okinawą a Chinami powodowały z biegiem czasu wymieszanie się społeczności. Na Okinawę przybywali mistrzowie Wu-Shu. Sztuka ta mieszała się z rdzennymi sztukami walki Okinawczyków. W pewnym momencie narodził się protoplasta Karate - To-De.

Sztuka ta następnie zaczęła ewoluować. Pewni mistrzowie zaczęli modyfikować techniki i sposoby treningu tak aby dostosować je do swoich potrzeb. W przeciwieństwie do czasów współczesnych za mistrza nie uważano człowieka z wysokim danem (których zresztą nie było) tylko ludzi którzy potrafili walczyć. W tamtych czasach w karate nie próbowano doszukiwać się duchowych przesłanek, ćwiczono je (podobnie jak inne sztuki walki), aby wygrywać walce.

W wyniku opisanej wyżej ewolucji powstały główne style okinawskie czyli: NAHA-TE i SHURI-TE z których później "wykluły" się takie systemy jak Guju-ryu i Shorin-ryu. Jako ciekawostkę napiszę fakt, że Goju-ryu zawiera wiele elementów Pak-hok kung-fu, gdyż twórca tego systemu nauczył się go w Chinach w czasie służby wojskowej.

Okres Japoński

Okres zwykle kojarzony z osobą mistrza Funakoshi, on bowiem rozpowszechnił karate na dworach japońskich. Twórca Judo, Kano, był pod wrażeniem pokazów karate, jakie dawał Funakoshi. Zaprosił go do swego dojo, sławnego Kodokanu, aby ten dał tam pokaz i nauczył go jakiegoś kata. Za Funakoshim do Japoni przybyli inni mistrzowie karate. Uczyli oni tradycyjnych Okinawskich systemów. Funakoshi aż do śmierci nauczał Shorin-ryu w swoim dojo, które nosiło nazwę Shotokan. Funakoshi zawsze bronił oryginalnego karate, był przeciwny zawodom sportowym i niepotrzebnemu zmienianiu technik. Po jego śmierci jednak nie miał kto "czuwać" nad karate. Jego własny syn bardzo zmienił oblicze tej sztuki. Pierwsze zawody sportowe zostały rozegrane w rok po śmierci Funakoshiego. Karate już wtedy Shotokan stało się bardziej statyczne. Wydłużono pozycje, trening stał się bardziej nastawiony na rekreacje.
Po śmierci Funakoshiego powstało wiele styli założonych przez jego uczniów.

Karate współczesne

Karate współczesne podzieliłbym na trzy grupy.

Karate tradycyjne - systemy, w których trening odbywa się w tradycyjny bądź zbliżony do niego sposób. Do jednego worka wkładam i systemy Okinawskie i Shotokan i inne tego typu.

Karate kontaktowe - ten rodzaj karate rozpoczął się od kyokushinkai i jego twórcy Masutatsu Oyamie. Wprowadził jako pierwszy w karate zawody sportowe z pełnym kontaktem. Różnica polega na tym, że o ile w systemach tradycyjnych zawody przypominają sportową szermierkę to tutaj jest to walka kontaktowa rozgrywana w czasie ciągłym. Oyama postanowił, że odkryje granice ludzkich możliwości. Nad technikę stawiał siłę i wytrzymałość. Z biegiem czasu treningi w kiokushin stały się nastawione tylko i wyłącznie na sportowy knockdown (walka pełno kontaktowa bez uderzeń rękami na głowę).

Swoim postępowaniem Oyama doprowadził do tego, że wielu jego uczniów pozakładało swoje szkoły, np. Oyama karate, Ashihara itp. Większość z nich nie różni się od kyokushinkai, dopiero teraz niektóre wprowadzają walką typu full-kontakt.

Karate nowoczesne - Są to style bardzo młode, Shidokan, Seidokaikan te nazwy pewnie niewiele mówią sporej części czytelników. Są to systemy, szczególnie Shidokan, które wprowadziły do karate nowy wymiar walki. W Shidokan karate walka składa się z trzech rund. Pierwsza przypomina knockdown z możliwością wykonywania rzutów, druga to walka w przepisach Thai boxu a trzecia to tak zwane VALE TUDO z limitem czasu walki w parterze. No właśnie. Parter, kolejna nowość w karate. Duszenia i dźwignie, coś na kształt brazylijskiego ju jitsu. Wcześniej karate zajmowało się walką w dystansie a przecież na ulicy często zdarza się, że trzeba walczyć w bliskim dystansie. Seidokaikan jest troszkę mniej rewolucyjnym systemem. To po prostu walka według reguł zbliżonych do Thai boxu. System ten organizuje najbardziej prestiżowe zawody systemów uderzających zwane K1.

Myślę, że nakreśliłem czytelnikom zarys historii i dzisiejszego kształtu karate. W kolejnych artykułach spróbuję przedstawić konkretne systemy, mistrzów, sposoby treningu itp.

Powrót do spisu treści


Strona została przygotowana przez Tomasza Grycana.

Wszelkie pytania i uwagi dotyczące serwisu "Neijia" proszę przesyłać na adres:

Uwaga! Zanim wyślesz e-mail, przeczytaj dokładnie F.A.Q.

Powrót do strony głównej.