CZTERY UMIEJĘTNOŚCI
Konrad Dynarowicz
kdynarowicz@linart.pl

Masz kłopoty w ćwiczeniu Tai Chi Chuan? Jesteś sfrustrowany z powodu braku postępów w nauce? Artykuł ten może więc być lekarstwem na twoje rozterki i wątpliwości.

"Jak mogę poczynić postępy w poznaniu Tai Chi?" Pytanie to jest często zadawane przez ćwiczących ten styl. Sławny mistrz stylu Yang Tai Chi, Yang Sau Chung, odpowiada na nie zwięźle: "Poprzez prawidłowe ćwiczenie formy".

Wu Tu - Nan, znany mistrz Tai Chi z Chin, wspomina o czterech rodzajach umiejętności (kung) Tai Chi, które odgrywają podstawową rolę w doskonaleniu techniki stylu.

Są nimi mianowicie:

Każdy ruch formy Tai Chi, jego kierunek, koordynacja ruchów rąk i nóg, oddychanie, przepływ chi - wszystkie te czynniki mają ogromne znaczenie w prawidłowym wykonaniu formy. Jak wiadomo, Tai Chi jest sztuką walki i każdy ruch ma swoje praktyczne zastosowanie. Podczas trenningu niezwykle istotne jest więc wyobrażenie sobie praktycznego zastosowania każdego ruchu formy. Aby dobrze wykonywać np. ruch "krok w przód, obniżenie ciosu i dół, przechwycenie, uderzenie" należy wyobrazić sobie atakującego przeciwnika, znajdującego się w pewnej odległości od przyjmującego odpowiednią postawę. A zarazem, ćwicząc formę należy uświadomić sobie jak zrobić krok w przód (w kierunku przeciwnika), jak odchylić w dół (jego cios) i jak uderzyć, aby cios był skuteczny. Jest to więc praca, którą należy wykonać samemu - w związku z tym ćwicząc, stopniowo można wyeliminować niepotrzebne wykonywane ruchy i złe nawyki oraz osiągnąć wyższy poziom umiejętności.

Jest niezwykle istotne, aby zrozumieć różnicę pomiędzy rozluźnieniem się a przyjęciem postawy zwiotczałej czy też ospałej. Jeżeli ciało jest rozluźnione, ani mięśnie ani też stawy nie są napięte czy usztywnione, zaś umysł jest w stanie nieprzerwanej gotowości. Środek ciężkości ciała jest obniżony, a w związku z tym pozycja jest bardzo stabilna. Natomiast postawa zwiotczała charakteryzuje się posiadaniem niepotrzebnego i negatywnego napięcia mięśni, co czyni ciało ospałym, gdyż blokuje przepływ energii życiowej, powodując utratę elastyczności i sprężystości oraz wrażliwości. Przyjęcie właściwej postawy pomaga także w rozluźnieniu ciała. Dzięki utrzymaniu pionowej pozycji podczas wykonywania formy, mięśnie ciała, a przed wszystkim tułowia, mogą pracować właściwie.

Co to jest Jin? Chociaż źródłem Jin jest siła, Jin nie jest z nią tożsama. Siła ma charakter statyczny, natomiast Jin - dynamiczny. Kiedy ciało jest rozluźnione, zaś środek ciężkości ciała obniżony, Jin gromadzi się a następnie dzięki umysłowi może być uwalniana do dowolnej części ciała. Jin może być szybka lub wolna, twarda lub miękka, sztywna lub sprężysta, opóźniona lub wybuchowa. Moc Jin leży w Dan Tien, a jest uwalniana i przenoszona przez talię. Energia ta przenika przez całe ciało wraz z przepływem chi. Jin podlega prawom fizyki, jest bowiem dynamiczną siłą, której wielkość może wzrastać dzięki odpowiedniemu przyrostowi masy, drogi (czyli odległości od przeciwnika) i prędkości zadawanego ciosu, zgodnie z newtonowskim równaniem F=md /t. Masa ciała może być skupiona w jednym punkcie dzięki obniżeniu środka ciężkości w momencie wykonywania ruchu. Odległość można zwiększyć bez wycofania się do tyłu dzięki wykonywaniu ruchu po kole lub linii spiralnej. Także i prędkość można zwiększyć dzięki odpowiedniemu oddychaniu oraz rozluźnieniu mięśni w odpowiednim momencie w czasie prawidłowego wykonywania ruchu.

Podstawą Tai Chi jest osiem technik: PENG (parowanie ciosu), LU (ściągnięcie w bok), JI (nacisk), AN (pchnięcie), CAI (ściągnięcie w dół), LEI (złamanie łokcia lub ruchów ma swoje własne Jin. Tak z pchającymi dłońmi powiązane są cztery główne jego kontrola), ZHOU (uderzenie łokciem), KAO (uderzenie barkiem). Każdy z tych Jin. Są to mianowicie: "Jin Słuchania", "Jin Zrozumienia", "Jin Neutralizowania" i "Wybuchowe Jin".

Tai Chi jest formą ćwiczeń oddechowych w ruchu. Czytając klasyczne teksty dotyczące Tai Chi Chuan możemy odnaleźć wiele wzmianek dotyczących energii wewnętrznej Chi. Ogólnie mówiąc, istnieją dwie możliwości wykorzystania Chi.

W danym momencie życia w organiźmie człowieka pewna ilość Chi jest niezmienna i zależy od tego co zostało genetycznie przekazane przez rodziców, natomiast pozostała część może ulec zmianie i zależy od takich czynników jak pożywienie, środowisko, w jakim człowiek przebywa (ilość O₂ i CO₂).

Krążenie Tai Chi rozpoczyna się z Dan Tien, miejsca w którym Chi jest gromadzona. Uaktywnia ją umysł, płynie wzdłuż meridianów do ich końców znajdujących się na kończynach, po czym powraca do Dan Tien. Właściwe krążenie jest podstawą utrzymania dobrego zdrowia, jest to więc największa korzyść wynikająca z ćwiczenia Tai Chi. Wyzwalanie energii Chi podlega kontroli. Wewnętrzna energia Chi , gromadzona i krążąca w organiźmie człowieka może być uwolniona dzięki umysłowi i może być zastosowana na zewnątrz poprzez właściwe wykonanie ruchu (właściwa postawa i oddychanie).

Cztery umiejętności Tai Chi omawiane w powyższym artykule, są między sobą wzajemnie powiązane i stanowią podstawę wszystkich ćwiczeń Tai Chi - od pchających dłoni i Da Lu do San Sou i form z bronią. Sekret sukcesu w Tai Chi leży, jak widzimy, w dokładnym zrozumieniu tych czterech umiejętności i we właściwym, uważnym i wytrwałym ćwiczeniu formy.

(opracowanie na podstawie skryptu Howarda Choy "Tai chi for health and self-defence")

Artykuł ukazał się w czasopiśmie "Kung Fu" nr 2(4)/'92.

Powrót do spisu treści

Strona została przygotowana przez Tomasza Grycana.

Wszelkie pytania i uwagi dotyczące serwisu "Neijia" proszę przesyłać na adres:

Uwaga! Zanim wyślesz e-mail, przeczytaj dokładnie F.A.Q.

Powrót do strony głównej.